U Mềm Treo (Skin Tags): Hiểu Rõ & Cách Loại Bỏ Hiệu Quả

BSCKII. TRƯƠNG LÊ ĐẠO

U mềm treo, hay còn gọi là skin tags theo thuật ngữ tiếng Anh, hoặc acrochordon trong y học, là một trong những tình trạng da liễu phổ biến mà rất nhiều người gặp phải. Chúng là những khối u nhỏ, mềm, lành tính, thường xuất hiện ở những vùng da có nếp gấp hoặc ma sát. Mặc dù không gây đau đớn hay nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng u mềm treo có thể gây mất thẩm mỹ, khó chịu khi cọ xát với quần áo hoặc trang sức, và đôi khi khiến người bệnh lo lắng về bản chất của chúng.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một cách toàn diện về u mềm treo, từ đặc điểm nhận dạng, nguyên nhân hình thành, khi nào nên loại bỏ, đến các phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả được thực hiện bởi các chuyên gia da liễu, cũng như những cảnh báo quan trọng về các phương pháp tự loại bỏ tại nhà. Mục tiêu là giúp bạn có cái nhìn đúng đắn về u mềm treo, từ đó đưa ra quyết định phù hợp nhất cho làn da của mình.

U Mềm Treo Là Gì Và Tại Sao Chúng Lại Xuất Hiện?

Để hiểu rõ hơn về u mềm treo, chúng ta cần nắm bắt được bản chất và các yếu tố nguy cơ dẫn đến sự hình thành của chúng.

Đặc điểm nhận dạng của u mềm treo

U mềm treo là những khối u nhỏ, mềm, có cuống hoặc không cuống, nhô ra khỏi bề mặt da. Chúng có thể có nhiều kích thước khác nhau, từ vài milimet đến vài centimet.

• Màu sắc: U mềm treo thường có màu da, nhưng cũng có thể sẫm màu hơn (nâu, đen) hoặc thậm chí có màu hồng đến đỏ nếu bị kích ứng hoặc viêm.

• Kết cấu: Chúng có bề mặt mềm mại, mịn màng hoặc hơi nhăn nheo. Một số u mềm treo có thể treo lủng lẳng trên da như một giọt nước, trong khi số khác lại bám chắc hơn.

• Vị trí: U mềm treo có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất là ở những vùng da có sự ma sát liên tục. Các vị trí thường gặp bao gồm:

  • Cổ: Vùng da cổ, đặc biệt là nơi tiếp xúc với vòng cổ áo, dây chuyền.

  • Mí mắt: Xung quanh hoặc trên mí mắt.

  • Nách: Vùng nách, nơi da thường xuyên cọ xát.

  • Bẹn: Vùng bẹn, đùi trong.

  • Dưới ngực: Ở phụ nữ, dưới nếp gấp ngực.

  • Bụng và lưng: Đặc biệt là ở những vùng da có nếp gấp.

  • Hai bên sườn: Nơi quần áo cọ xát.

Điều quan trọng cần nhớ là u mềm treo là lành tính, nghĩa là chúng không phải ung thư và không có khả năng biến thành ung thư.

Nguyên nhân hình thành u mềm treo

Nguyên nhân chính xác gây ra u mềm treo vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nhà khoa học và bác sĩ da liễu tin rằng chúng hình thành chủ yếu do ma sát và cọ xát giữa các vùng da hoặc giữa da với quần áo, trang sức. Khi da cọ xát liên tục, các tế bào da và sợi collagen có thể bị "kẹt" lại và phát triển thành những khối u nhỏ.

Ngoài ra, có một số yếu tố nguy cơ khác làm tăng khả năng phát triển u mềm treo:

• Thừa cân hoặc béo phì: Những người thừa cân hoặc béo phì thường có nhiều nếp gấp da hơn, dẫn đến tăng ma sát giữa các vùng da. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu.

• Mang thai: Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ, cùng với việc tăng cân và giãn nở da, có thể làm tăng số lượng u mềm treo ở phụ nữ mang thai.

• Tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao hơn bị u mềm treo. Điều này có thể liên quan đến tình trạng kháng insulin và các rối loạn chuyển hóa khác.

• Hội chứng chuyển hóa: Đây là một nhóm các tình trạng bao gồm huyết áp cao, đường huyết cao, cholesterol cao và mỡ thừa quanh eo. Những người mắc hội chứng chuyển hóa thường có nhiều u mềm treo.

• Di truyền: Nếu trong gia đình có người thân bị u mềm treo, bạn cũng có nhiều khả năng phát triển chúng.

• Tuổi tác: U mềm treo có xu hướng xuất hiện nhiều hơn khi chúng ta già đi, đặc biệt là sau tuổi 40.

• Virus HPV: Một số nghiên cứu cho rằng virus Papillomavirus ở người (HPV) có thể liên quan đến sự hình thành của u mềm treo, mặc dù mối liên hệ này vẫn đang được nghiên cứu thêm.

Mặc dù u mềm treo là lành tính, nhưng sự xuất hiện đột ngột của nhiều u mềm treo, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi, có thể là một dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn như tiểu đường hoặc hội chứng chuyển hóa. Trong những trường hợp này, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là cần thiết để kiểm tra sức khỏe tổng thể.

Khi Nào Nên Loại Bỏ U Mềm Treo?

U mềm treo không gây hại, nhưng có những trường hợp việc loại bỏ chúng là cần thiết hoặc được khuyến nghị.

Các trường hợp nên loại bỏ u mềm treo vì lý do y tế

Việc loại bỏ u mềm treo thường được xem xét khi chúng gây ra các vấn đề về sức khỏe hoặc khó chịu:

• Kích ứng hoặc chảy máu: Đây là lý do phổ biến nhất để loại bỏ u mềm treo. Nếu u mềm treo thường xuyên bị cọ xát với quần áo, trang sức (ví dụ: dây chuyền, cổ áo), dây an toàn, hoặc bị cắt trong quá trình cạo râu, chúng có thể bị viêm, đỏ, đau, hoặc chảy máu. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiễm trùng.

• Ảnh hưởng đến thị lực: Nếu u mềm treo mọc trên mí mắt hoặc gần mắt và đủ lớn để cản trở tầm nhìn, việc loại bỏ là cần thiết để cải thiện chức năng thị giác.

• Đau đột ngột: Mặc dù u mềm treo thường không đau, nhưng nếu bạn đột nhiên cảm thấy đau ở một nốt u mềm treo, đặc biệt là nếu nó thay đổi màu sắc (ví dụ: chuyển sang màu đen do thiếu máu cục bộ), đây có thể là dấu hiệu cần được bác sĩ kiểm tra.

• Xuất hiện nhiều u mềm treo đột ngột: Mặc dù hiếm gặp, nhưng sự xuất hiện đột ngột của rất nhiều u mềm treo có thể là một dấu hiệu cảnh báo về một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, như đã đề cập ở trên (tiểu đường, hội chứng chuyển hóa). Trong trường hợp này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được thăm khám và kiểm tra tổng thể.

• Nghi ngờ về bản chất: Đôi khi, một tổn thương da có thể trông giống u mềm treo nhưng thực chất lại là một loại u khác, thậm chí là ung thư da. Bác sĩ da liễu có thể phân biệt được điều này và tiến hành sinh thiết nếu cần thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác và loại trừ các bệnh lý nguy hiểm.

Loại bỏ u mềm treo vì lý do thẩm mỹ

Ngoài các lý do y tế, nhiều người lựa chọn loại bỏ u mềm treo đơn thuần vì lý do thẩm mỹ. U mềm treo có thể khiến bạn cảm thấy tự ti về ngoại hình, đặc biệt nếu chúng mọc ở những vị trí dễ nhìn thấy như cổ hoặc mặt. Trong trường hợp này, bác sĩ da liễu có thể thực hiện thủ thuật loại bỏ một cách an toàn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc loại bỏ u mềm treo vì lý do thẩm mỹ thường không được bảo hiểm y tế chi trả.

Các Phương Pháp Loại Bỏ U Mềm Treo An Toàn Và Hiệu Quả Tại Phòng Khám

Việc loại bỏ u mềm treo nên được thực hiện bởi bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia y tế có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn, vệ sinh và đạt được kết quả thẩm mỹ tốt nhất. Các thủ thuật này thường được thực hiện nhanh chóng tại phòng khám, ít gây đau đớn và thường không cần tái khám.

Các phương pháp phổ biến bao gồm:

Áp lạnh (Cryotherapy)

• Nguyên lý: Phương pháp này sử dụng một chất lỏng cực lạnh, thường là nitơ lỏng, để đóng băng và phá hủy các tế bào của u mềm treo.

• Quy trình: Bác sĩ sẽ dùng một thiết bị chuyên dụng để phun hoặc chấm nitơ lỏng trực tiếp lên u mềm treo. Bạn có thể cảm thấy hơi châm chích hoặc bỏng rát nhẹ trong vài giây.

• Sau điều trị: Sau khi áp lạnh, u mềm treo sẽ chuyển sang màu sẫm hơn, có thể hình thành một vết phồng rộp hoặc vảy. Vết phồng rộp sẽ xẹp xuống và vảy sẽ tự bong ra trong vòng vài ngày đến vài tuần, mang theo u mềm treo. Vùng da dưới đó sẽ lành lại.

• Ưu điểm: Nhanh chóng, ít xâm lấn, không cần gây tê (đối với u nhỏ).

• Nhược điểm: Có thể gây thay đổi sắc tố da tạm thời (đặc biệt trên da sẫm màu), không phù hợp cho u mềm treo quá lớn.

Đốt điện (Electrocautery)

• Nguyên lý: Phương pháp này sử dụng dòng điện tần số cao để tạo ra nhiệt, đốt cháy và phá hủy cấu trúc của u mềm treo.

• Quy trình: Bác sĩ sẽ sử dụng một kim nhỏ hoặc đầu dò điện để chạm vào u mềm treo. Dòng điện sẽ đốt cháy cuống hoặc gốc của u mềm treo. Trước khi thực hiện, vùng da quanh u mềm treo có thể được gây tê cục bộ để giảm đau.

• Sau điều trị: Sau khi đốt điện, một lớp vảy sẽ hình thành tại vị trí điều trị. Lớp vảy này sẽ tự bong ra trong khoảng 1 đến 3 tuần, để lại vùng da mịn màng.

• Ưu điểm: Hiệu quả cao, cầm máu tốt, phù hợp cho nhiều kích thước u mềm treo.

• Nhược điểm: Có thể gây đau nhẹ (cần gây tê), có nguy cơ để lại sẹo nhỏ nếu không thực hiện đúng kỹ thuật hoặc chăm sóc sau điều trị không tốt.

Laser CO2

• Nguyên lý: Laser CO2 là một loại laser bóc tách, sử dụng năng lượng ánh sáng tập trung để bốc hơi các lớp tế bào của u mềm treo một cách chính xác.

• Quy trình: Bác sĩ sẽ chiếu tia laser trực tiếp vào u mềm treo. Năng lượng laser sẽ làm bay hơi mô u mềm treo. Vùng da điều trị thường được gây tê cục bộ trước đó.

• Sau điều trị: Sau laser, vùng da sẽ có một vết thương nhỏ, cần được chăm sóc để lành lại. Kết quả thường là làn da mịn màng, ít để lại sẹo.

• Ưu điểm: Chính xác cao, ít chảy máu, kết quả thẩm mỹ tốt, đặc biệt phù hợp cho các u mềm treo ở vị trí nhạy cảm hoặc cần độ chính xác cao.

• Nhược điểm: Chi phí cao hơn các phương pháp khác, cần thiết bị chuyên dụng.

Cắt bỏ (Excision)

• Nguyên lý: Đây là phương pháp loại bỏ u mềm treo bằng cách cắt trực tiếp.

• Quy trình: Bác sĩ sẽ làm sạch và gây tê cục bộ vùng da quanh u mềm treo. Sau đó, sử dụng kéo y tế vô trùng hoặc dao mổ để cắt bỏ u mềm treo tại gốc hoặc cuống của nó. Sau khi cắt, bác sĩ sẽ dùng dung dịch cầm máu để ngăn chảy máu.

• Sau điều trị: Vết thương nhỏ sẽ được băng lại và sẽ lành trong vài ngày.

• Ưu điểm: Nhanh chóng, đơn giản, phù hợp cho u mềm treo có cuống hoặc kích thước lớn.

• Nhược điểm: Có thể chảy máu nhẹ, có nguy cơ để lại sẹo nhỏ nếu u mềm treo lớn.

• Đối với u mềm treo khổng lồ: phẫu thuật cắt bỏ và đóng da.

Chăm sóc sau điều trị

Sau khi loại bỏ u mềm treo, bác sĩ da liễu sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc vùng da được điều trị. Điều này thường bao gồm:

• Vệ sinh: Giữ vùng da sạch sẽ bằng xà phòng dịu nhẹ và nước.

• Băng bó: Thay băng hoặc giữ vết thương khô thoáng theo chỉ dẫn.

• Tránh ma sát: Hạn chế cọ xát hoặc kích ứng vùng da đã điều trị.

• Theo dõi: Quan sát các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, đau tăng, chảy mủ và báo cho bác sĩ nếu có.

Những Cảnh Báo Quan Trọng: Tuyệt Đối Không Tự Loại Bỏ U Mềm Treo Tại Nhà

Mặc dù u mềm treo là lành tính, việc tự ý loại bỏ chúng tại nhà có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng và không mong muốn.

Nguy cơ từ các sản phẩm tự loại bỏ tại nhà

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) không phê duyệt bất kỳ sản phẩm nào được quảng cáo là có thể loại bỏ u mềm treo tại nhà. Các sản phẩm này thường chứa hóa chất ăn mòn hoặc các thành phần không rõ ràng, có thể gây hại cho da:

• Gây bỏng hóa chất: Nhiều sản phẩm tự loại bỏ u mềm treo chứa các chất ăn mòn mạnh có thể gây bỏng hóa chất nghiêm trọng, không chỉ trên u mềm treo mà còn trên vùng da lành xung quanh.

• Tổn thương da vĩnh viễn: Bỏng hóa chất hoặc các phương pháp tự ý khác có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn, thay đổi sắc tố da (tăng hoặc giảm sắc tố), hoặc thậm chí là nhiễm trùng nặng.

• Không hiệu quả: Các loại thuốc trị mụn cóc (warts) thường không có tác dụng với u mềm treo. Mụn cóc do virus gây ra và có cấu trúc khác biệt so với u mềm treo. Việc sử dụng thuốc trị mụn cóc cho u mềm treo không những không hiệu quả mà còn có thể gây kích ứng và tổn thương da.

Nguy cơ nhiễm trùng

Khi tự ý cắt, buộc chỉ, hoặc sử dụng các phương pháp thô sơ khác để loại bỏ u mềm treo tại nhà, bạn đang đối mặt với nguy cơ cao bị nhiễm trùng.

• Dụng cụ không vô trùng: Các dụng cụ không được khử trùng đúng cách có thể đưa vi khuẩn vào vết thương hở, gây nhiễm trùng, sưng tấy, đau đớn và chảy mủ.

• Chảy máu không kiểm soát: Việc cắt bỏ u mềm treo không đúng cách có thể gây chảy máu nhiều, khó cầm, đặc biệt nếu u mềm treo có kích thước lớn hoặc nằm ở vị trí có nhiều mạch máu.

Nguy cơ chẩn đoán sai

Đây là một trong những lý do quan trọng nhất để không tự ý loại bỏ u mềm treo. Một số tổn thương da có thể trông giống u mềm treo nhưng thực chất lại là:

• Mụn cóc (Warts): Do virus HPV gây ra, cần điều trị khác.

• Nốt ruồi (Moles): Một số nốt ruồi có thể nhô lên, dễ bị nhầm lẫn.

• Các loại u da khác: Bao gồm cả các dạng ung thư da như ung thư biểu mô tế bào đáy (basal cell carcinoma), ung thư biểu mô tế bào vảy (squamous cell carcinoma), hoặc u hắc tố (melanoma). Việc tự ý loại bỏ một tổn thương ung thư có thể làm chậm trễ việc chẩn đoán và điều trị kịp thời, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Chỉ có bác sĩ da liễu mới có thể chẩn đoán chính xác bản chất của tổn thương da và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Việc thăm khám chuyên khoa sẽ mang lại sự yên tâm và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bạn.

Kết Luận

U mềm treo là những khối u da lành tính, phổ biến và thường không gây hại. Tuy nhiên, chúng có thể gây khó chịu, mất thẩm mỹ hoặc đôi khi là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Việc hiểu rõ về u mềm treo, từ đặc điểm, nguyên nhân đến các phương pháp loại bỏ an toàn, là rất quan trọng.

Nếu bạn đang cân nhắc loại bỏ u mềm treo vì bất kỳ lý do nào, hãy luôn tìm đến sự tư vấn và thực hiện bởi bác sĩ da liễu. Các phương pháp chuyên nghiệp như áp lạnh, đốt điện, laser CO2 hay cắt bỏ đều an toàn, hiệu quả và được thực hiện trong môi trường vô trùng, giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng. Tuyệt đối không tự ý loại bỏ u mềm treo tại nhà bằng các sản phẩm không được kiểm chứng hoặc các phương pháp thô sơ, để tránh những rủi ro không đáng có như nhiễm trùng, sẹo vĩnh viễn hoặc bỏ lỡ việc chẩn đoán một bệnh lý nguy hiểm hơn.

Hãy luôn ưu tiên sức khỏe và sự an toàn của làn da bằng cách tin tưởng vào các chuyên gia y tế. Một làn da khỏe mạnh không chỉ mang lại vẻ đẹp mà còn là tấm gương phản chiếu sức khỏe tổng thể của bạn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm thông tin từ các nguồn uy tín như:

   1. Belgam Syed SY, Lipoff JB, et al. “Acrochordon.” In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan.

   2. Farshchian M, Kimyai-Asadi A et al. “Cryosnip for skin tag removal.” J Am Acad Dermatol. 2021 May 30:S0190-9622(21)01032-X. doi: 10.1016/j.jaad.2021.05.039. Epub ahead of print.

   3. Hirt PA, Castillo DE, et al. “Skin changes in the obese patient.” J Am Acad Dermatol. 2019 Nov;81(5):1037-57.

   4. Kutzner HH, Kamino H, et al. “Fibrous and fibrohistiocytic proliferations of the skin and tendons.” In: Bolognia JL, et al. Dermatology. (fourth edition). Mosby Elsevier, China, 2018: 2068-9.

   5. Schwartz, RA. “Acrochordon.” In: Medscape(Elston DM., Ed.) Last updated 10/26/2022. Last accessed 3/28/2023.

   6. Tucker, R. “Advice on how to treat skin tags.” The Pharm Jour. Published March 1, 2011. Last accessed March 23, 2023.

   7. U.S. Food and Drug Administration. “Products marketed for removing moles and other skin lesions can cause injuries, scarring.” Last updated 8/10/22. Last visited 3/30/23.